آشپزخانه به عنوان قلب خانه، محلی است که هم از نظر کاربری اهمیت بالایی دارد و هم طراحی زیبای آن، تاثیر بسزایی بر جذابیت بصری کل خانه می‌گذارد. بنابراین طراحی یک آشپزخانه مناسب، علاوه بر افزایش کارایی آن، فضا را هم زیباتر و خوشایندتر می‌کند.

آشپزخانه‌ها در گذشته، به عنوان بخشی نسبتا جدا از سایر قسمت‌های خانه، صرفا محلی برای پخت و پز، ذخیره مواد غذایی و نگهداری از وسایل آشپزی و پذیرایی بودند. آشپزخانه‌های مدرن اما کارکرد وسیع‌تری دارند و به عنوان جزئی مهم از خانه، در ارتباطی ارگانیک، با سایر قسمت‌ها در تعامل هستند.

چه اصولی را باید در طراحی آشپزخانه رعایت کرد و چطور می‌توان زیباترین و کاراترین آشپزخانه را داشت؟ انواع مختلف طراحی آشپزخانه به چه شکل است؟ در این مقاله به توضیح این موارد می‌پردازیم.

اصول طراحی آشپزخانه

طراحی آشپزخانه مناسب نیازمند توجه به جزئیات و اصول اساسی است. با رعایت اصول طراحی می‌توانید یک آشپرخانه کارآمد و زیبا داشته باشید که علاوه بر افزایش کارایی، حضور در آن و انجام کارهایی مثل پخت و پز، شست‌و‌شو و باقی امور مربوط به آشپزخانه برایتان لذت بخش شود.

مهم‌ترین نکته در طراحی آشپزخانه، اصل مثلث کار است که به شما در طراحی فضایی کارآمدتر کمک می‌کند. نکته‌ای که در آشپزخانه‌ های رویایی سارگاتی هم به آن توجه شده است.

اموری که روزانه در آشپزخانه در جریان است، شامل این موارد می‌شود:

نگهداری مواد غذایی در یخچال، فریزر و کابینت‌ها بعد از باز کردن و تعیین تکلیف کیسه‌های خرید
شست‌و‌شوی مواد غذایی و ظروف
آماده‌سازی مواد غذایی از پوست کندن و خرد کردن مواد غذایی تا مخلوط کردن و ...
پخت و پز به انواع روش‌ها از جمله جوشاندن، سرخ کردن، کباب کردن و ...
نگهداری از وسایل سرو و پذیرایی
در برخی موارد هم آشپزخانه محل چیدن میز و غذا خوردن است

در نظر گرفتن کاربری‌های آشپزخانه نکته‌ای است که باید در طراحی در نظر گرفته شود و اینجاست که مسئله مثلث کار یا مثلث آشپزخانه اهمیت پیدا می‌کند.

مثلث کار یا مثلث آشپزخانه چیست؟

یکی از مهم‌ترین اصول طراحی آشپزخانه مثلث کار است که رعایت آن جریان امور روزانه در این بخش از خانه را ساده‌تر می کند.

در واقع سه راس مثلث آشپزخانه، سینک ظرفشویی، اجا‌ق گاز و یخچال است که باید فاصله‌ای متناسب از یکدیگر داشته باشند. اگر این فاصله زیادی کم باشد، فضای کار تنگ و دشوار می‌شود، و اگر این سه وسیله در فاصله‌ای زیاد از هم قرار بگیرند، کار کردن در آشپزخانه خسته‌کننده خواهد شد.

قاعده طراحی این است که هر ضلع مثلث باید بین 1.2 تا 2.74 متر باشد و مجموع اضلاع مثلث، یعنی فاصله دو به دوی این سه بخش اصلی از هم، نباید از 7.9 متر بیشتر شود.

مثلث کار در طراحی آشپزخانه اهمیت زیادی دارد

نقش سه وسیله اصلی در مثلث کار

یخچال وسیله‌ای است که به غیر از کسی که قصد و پخت و پز دارد، سایر افراد هم در طول روز زیاد سراغ آن می‌روند، بنابراین خوب است که جای آن در طراحی آشپزخانه در بیرونی‌ترین قسمت در نظر گرفته شود.

سینک ظرفشویی هم نقشی محوری دارد، تقریبا تمام امور چه در جریان آشپزی و چه بعد از خوردن غذا، به آن ختم می‌شود. این نکته باعث می‌شود که حالت بهینه قرار گرفتن ظرفشویی را در طراحی آشپزخانه، جایی در دسترس در نظر بگیریم.

در مقابل، وسایل پخت و پز، به جز زمانی که قرار است به کار گرفته شوند، می‌توانند مدت‌ها در جایشان بمانند. بر همین اساس، محل قرار دادن ظروف بهتر است زیاد سر راه نباشد.

اجاق گاز هم به فضای زیادی نیاز دارد. علاوه بر جایی که خود این وسیله اشغال می‌کند، باید بخشی را هم در کناره‌ها و بالای آن در نظر گرفت.

انوع مدل‌های آشپزخانه

شش مدل اصلی برای طراحی و چیدمان آشپزخانه وجود دارد: خطی، موازی، L-شکل، U-شکل، مدل G و مدل آشپزخانه دارای جزیره. در ادامه به معرفی این مدل‌ها می‌پردازیم.

آشپزخانه خطی یا یک طرفه

در این سبک از آشپزخانه، که بیشتر برای محیط‌های کوچک استفاده می‌شود، تمام وسایل آشپزخانه در یک سمت قرار می‌گیرند و یک دیوار را می‌پوشانند.

در این مدل طراحی آشپزخانه، بهتر است که یخچال در یک سمت، اجاق گاز در سوی مقابل و سینک ظرف‌شویی در وسط قرار داشته باشد.

آشپزخانه مدل خطی از انواع آشپزخانه

آشپزخانه موازی یا دوطرفه

این مدل از طراحی آشپزخانه به این شکل است که دو دیوار روبه‌روی هم برای جا دادن وسایل آشپزخانه به شکلی بهینه مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از مثلث کار می‌تواند امکان بهترین به کار گیری فضا را فراهم کند.

نکته مهم در طراحی آشپزخانه دوطرفه این است که فضای خالی بین کابینت‌ها طوری مورد استفاده قرار بگیرد که بیشترین کارایی را داشته باشد.

آشپزخانه دو طرفه از انواع آشپزخانه

آشپزخانه L-شکل

همان‌طور که از نام این مدل آشپزخانه پیدا است، دو دیواری که زاویه 90 درجه دارند (شبیه به حرف L) برای طراحی این فضا در نظر گرفته می‌شوند.

اینجا دست طراح برای چیدمان بهتر باز است و می‌تواند تنوع بیشتری نسبت به آشپزخانه‌های خطی و دو طرفه داشته باشد.

در مدل آشپزخانه L-شکل هم به کار گرفتن مثلث کار ما را به حداکثر کارایی و چابکی در استفاده از فضا می‌رساند. سینگ آشپزخانه معمولا در قسمت بلندتر L قرار می‌گیرد، در حالی که یخچال و اجاق گاز می‌توانند روی دیوار دیگر جاگیر شوند.

آشپزخانه L-شکل از انواع آشپزخانه

آشپزخانه U-شکل

این مدل از طراحی آشپزخانه به شکل U انجام می‌گیرد؛ یعنی استفاده از سه دیوار برای چیدمان، در حالی که فضای مقابل آشپزخانه باز است.

مزیت مدل آشپزخانه U-شکل قابلیت خوب آن برای ایجاد یک مثلث کار کارآمد میان سینک ظرفشویی، اجاق گاز و یخچال است.

استفاده از قفسه‌های باز یا به کار بردن درهای شیشه‌ای برای انعکاس نور و بزرگتر جلوه دادن فضا نکته ای است که می‌تواند بر زیبایی این مدل طراحی آشپزخانه بیفزاید.

یکی از ویژگی‌های مثبت این مدل آشپزخانه، پتانسیل بالای فضای ذخیره‌سازی در گوشه‌های آن است.

باید در نظر داشت که چون آشپزخانه فقط یک راه خروج دارد، مستعد شلوغ و مختل شدن فضای کار شود.

همچنین از آن‌جایی که دسترسی به کابینت‌های گوشه‌ای می‌تواند سخت باشد، باید تمهیدات لازم برای استفاده بهینه از فضای در طراحی آشپزخانه در نظر گرفته شود.

آشپزخانه U-شکل از انواع آشپزخانه

آشپزخانه مدل G

مدل آشپزخانه با پلان G، بیشتر مناسب خانه‌های بزرگ است، چون فضای زیادی را اشغال می‌کند.

در واقع این مدل شباهت زیادی به آشپزخانه U-شکل دارد، با این تفاوت که در قسمت باز، یک کانتر یا پیشخان هم به عنوان میز ناهارخوری یا میز کار، بخش قابل توجهی از راه خروج را می‌گیرد. بنابراین در طراحی آشپزخانه باید فضای مناسبی برای رفت‌و‌آمد در نظر گرفته شود.

بهترین حالت این است که یک فضای دست کم 3 در 3 برای طراحی آشپزخانه مدل G اختصاص پیدا کند.

آشپزخانه مدل G از انواع آشپزخانه

آشپزخانه جزیره‌ای

مدل آشپزخانه دارای جزیره، به این شکل است که علاوه بر دیوارهایی که برای چیدمان مورد استفاده قرار می‌گیرند، یک فضای جزیره‌ای هم در مقابل وجود دارد. در واقع جزیره به هیچ دیواری متصل نیست و معمولا فضای ذخیره‌سازی بیشتری به ما می‌دهد.

در طراحی جزیره گاهی اجاق گاز و سینک ظرفشویی روی فضای جزیره تعبیه می‌شود و می‌تواند قسمت ناهارخوری را هم پوشش دهد.

آشپزخانه جزیره‌ای.jpg

طراحی یک آشپزخانه‌ ایده‌آل

آشپزخانه به عنوان محلی نه فقط برای پخت و پز، بلکه جایی برای گذراندن زمان‌های ارزشمند روز و شب، نیاز به یک طراحی بهینه و زیبا دارد.

با توجه به اینکه چه میزانی از فضا برای اختصاص دادن به آشپزخانه در اختیار شما است، می‌توانید بهترین چیدمان را از میان انواع مدل آشپزخانه انتخاب کنید. مدلی که در آن هم کاربری آشپزخانه به بهترین شکل صورت بگیرد، هم این قسمت به عنوان بخش مهمی از خانه، جلوه‌ای زیبا داشته باشد.